Zelfredzaamheid & Participatie

Het beschikken over voldoende basisvaardigheden is voorwaardelijk om mee te kunnen doen aan de samenleving. Helaas is dit niet voor iedereen vanzelfsprekend. Om deze vaardigheden naar het juiste niveau te tillen, biedt de Bibliotheek verschillende vormen van dienstverlening aan.

---

Laaggeletterdheid terugdringen

In de gemeente Barneveld is ruim 11% van de inwoners laaggeletterd. Mensen die als gevolg van onvoldoende taalvaardigheid niet volwaardig mee kunnen doen aan de samenleving. Een deel van deze groep mensen heeft Nederlands als moedertaal en is door schaamtegevoelens en tamelijke onzichtbaarheid moeilijk te herkennen en te bereiken.

Taalhuis
Inwoners van de gemeente Barneveld die over onvoldoende taalvaardigheid beschikken kunnen terecht in het Taalhuis. Een fysieke plek binnen de gemeente waar vanuit een samenwerking tussen verschillende maatschappelijke organisaties en gemeente ingezet wordt op het terugdringen van laaggeletterdheid.

Bij de start van het Taalhuis in 2018 waren er wekelijks twee inloopspreekuren voor mensen met taalvragen. Mede als gevolg van corona heeft daar een bijstelling in plaatsgevonden naar een wekelijks inloop- en telefonisch spreekuur. Vanwege het vertrek van zowel de taalhuisdocent als de taalhuiscoördinator hebben deze in de maanden juni, juli en augustus geen invulling gekregen. Met ingang van september kunnen taalvragers weer terecht bij het Taalhuis. De praktijk wijst uit dat er weinig spontane aanloop is en dat er vooral intakes op afspraak plaatsvinden. Veelal vanuit een verwijzing door derden. Op basis van de taalvragen zijn de bezoekers aan het Taalhuis Barneveld doorverwezen naar passend taalaanbod binnen de gemeente Barneveld.

Cijfers activiteiten, bezoekers en deelnemers van Taalhuis Barneveld

Taalhuisvrijwilligers
De Bibliotheek voorziet in een deel van het taalaanbod. Vrijwilligers worden daartoe door middel van een door de taalhuisdocent verzorgde training opgeleid tot taalhuisvrijwilliger. Intervisiemomenten met reeds opgeleide taalhuisvrijwilligers zijn er om de kennis op het juiste niveau te houden. In totaal zijn er momenteel 25 taalhuisvrijwilligers actief.

NT1-groep
Medio 2022 heeft de Bibliotheek de lessen voor NT1-ers die bij Barnevue was ondergebracht, overgenomen. Vier vaste taalhuisvrijwilligers verzorgen sinds medio juni wekelijks deze taallessen. Waar nodig ondersteunt de taalhuisdocent hen om ervoor te zorgen dat de lessen gestructureerd verlopen en aansluiten op het niveau van de deelnemers. Het plezier ondervinden aan het leren staat daarbij voorop.

Stuurgroep
De stuurgroep zet zich in om laaggeletterdheid terug te dringen en is een belangrijke katalysator van het Taalhuis. Naast terugkerende overleggen waarin de voortgang besproken wordt, was er extra aandacht voor een heldere formulering van het gemeenschappelijke doel om vanuit daar concretere afspraken met elkaar te maken. Begin 2023 moet dit verder vorm krijgen vanuit waar een duidelijk plan van aanpak voortkomt.

Formeel taalaanbod
Om non-formeel en formeel taalaanbod beter op elkaar aan te laten sluiten, verzorgt NLtraining sinds 2022 formeel taalaanbod in de bibliotheek. Zowel op A1- als op A2-niveau volgt een vaste groep deelnemers, respectievelijk zeven en zes personen, wekelijks lessen.

Taallessen voor Oekraïners
Met de toestroom van een groot aantal Oekraïners is de Bibliotheek op verzoek van de gemeente gestart met non-formeel taalaanbod. De taalhuisdocent heeft hiertoe lesmateriaal ontwikkeld dat door een aantal taalhuisvrijwilligers verder invulling heeft gekregen op locaties in Barneveld, Voorthuizen en De Glind. Ongeveer 40 Oekraïners hebben hier actief aan deelgenomen. Van de mogelijkheid om vanuit dit non-formeel aanbod door te stromen naar formeel aanbod hebben twaalf mensen gebruikgemaakt. Zij volgen lessen die verzorgd worden door Quality Communication. Ook deze lessen vinden plaats in de bibliotheek.

Cadeau-actie
In samenwerking met de gemeente Barneveld heeft het Taalhuis Barneveld eind 2022 een cadeau-actie georganiseerd bedoeld voor gezinnen met een kleine beurs en gezinnen met kinderen die een VVE-indicatie hebben.

Cadeaus die beschikbaar gesteld werden, zijn:
• Het boek Alfabet voor 0- tot 6-jarigen: 180 exemplaren uitgereikt
• Abonnement op Kidsweek voor 7- tot 12-jarigen: 32 abonnementen afgesloten
• Taalhelden-spel voor 7- tot 12-jarigen: 90 spellen uitgereikt

Extra projecten dankzij financiële impuls
Dankzij een extra impuls vanuit de Web-gelden, konden er drie projecten in 2022 gestart worden.
• Uitbreiding van de collectie voor NT1-ers en NT2-ers met boeken geschikt voor Nederlanders met lage basisvaardigheden en boeken in de talen Engels, Pools, Arabisch, Oekraïens, Turks en Tigrinya voor mensen afkomstig uit deze landen. Dit om het lezen blijvend te stimuleren en te zorgen voor een rijke leescultuur binnen gezinnen waardoor kinderen gestimuleerd worden om ook te lezen.
• Project LTTRS bestaande uit een voorstelling voor kinderen uit groep 1, 2 en 3 en hun ouders waardoor laaggeletterdheid op een laagdrempelige manier bespreekbaar wordt gemaakt. Aansluitend wordt hier in de klas ook aandacht aan geschonken met inzet van leskisten gevuld met uiteenlopende lesmaterialen en -brieven. Docenten kunnen hier zelfstandig in de klas aan de slag. Elf basisscholen in de gemeente Barneveld doen mee aan het project en nodigen kinderen en hun ouders uit om naar de voorstelling te gaan die in maart 2023 plaatsvindt.
• Project Leren wat je wilt waarmee aan de hand van een in 2022 uitgevoerd Mosaic-klantsegmentonderzoek is inzichtelijker geworden waar laaggeletterde Nederlanders zich in de gemeente Barneveld zoal bevinden. In 2023 wordt dit verder opgepakt door op zoek te gaan naar een nieuwe manier om hen ook daadwerkelijk te kunnen bereiken.


Deel van aangekochte collectie voor Taalhuis

---

Digitaal meedoen

Vanwege de zich steeds verder ontwikkelende digitalisering is het van belang over voldoende digivaardigheid te beschikken. Realiteit is dat dergelijke vaardigheden bij maar liefst 4 miljoen mensen onvoldoende is. Met de cursussen Klik & Tik, Omgaan met de e-Overheid en de in het najaar van 2022 geïntroduceerde cursus Digivitaler komen we inwoners van de gemeente Barneveld tegemoet om zich deze kennis eigen te maken. Voor wie dat (nog) te hoog is gegrepen, is er het Informatiepunt Digitale Overheid (IDO) waar geschoolde medewerkers mensen ondersteuning bieden en hen wegwijs maken in de digitale wereld.

Cursussen digivaardigheid
In 2022 konden we de draad weer oppakken voor de organisatie van de cursussen Klik & Tik (Voorthuizen, Kootwijkerbroek, Barneveld) en Omgaan met de e-Overheid. In het eerste kwartaal was er een grote terughoudendheid om aan deze cursussen deel te nemen. Pas lopende het jaar kwamen de aanmeldingen langzaam op gang. Nieuw is de cursus Digivitaler waar we in het najaar van 2022 een start mee hebben gemaakt. Hiervoor is een samenwerking gezocht met een aantal huisartsenpraktijken die de cursus door middel van een brief en flyers onder de aandacht brachten van hun patiënten. Verdeeld over drie dagdelen namen veertien mensen deel aan deze cursus.


Aantal deelnemers aanbod digivaardigheid

Het vinden van geschikte vrijwilligers die de trainingen verzorgen is een blijvende uitdaging. Ook in 2022 waren we genoodzaakt een deel van de cursussen digivaardigheid uit te laten voeren door medewerkers van de Bibliotheek.

Informatiepunt Digitale Overheid (IDO)
Dankzij een subsidie van de Koninklijke Bibliotheek hebben we het aantal inloopspreekuren van het Informatiepunt Digitale Overheid uit kunnen breiden. In plaats van een keer per week, kunnen inwoners tweewekelijks voortaan terecht in de vestiging te Barneveld en is er wekelijks een inloopspreekuur in de vestiging te Voorthuizen en Kootwijkerbroek. Vier medewerkers zijn hiervoor opgeleid. Eens per kwartaal vindt er een intervisiemoment plaats zodat de medewerkers van elkaar kunnen leren en de kennis verder uitgebreid wordt.


Ruim 80 inwoners van de gemeente Barneveld hebben gebruikgemaakt van de inloopspreekuren. Zij kwamen onder andere langs met vragen over de CoronaCheck-app, de DigiD-app, het aanvragen van de energietoeslag, het regelen van een gezondheidsverklaring voor verlenging van het rijbewijs en het inloggen op een patiëntenportaal. Daar waar mensen niet verder geholpen konden worden door de medewerkers van het IDO (vanwege beperkte bevoegdheid) werd warm doorverwezen naar onder andere het Sociaal Juridisch Steunpunt en Mee Veluwe. Daarnaast was er gedurende het hele jaar een enorme toeloop van minima die naar aanleiding van een brief van de gemeente gratis mondkapjes en zelftests konden ophalen in de bibliotheek.

---

Inloopspreekuren derden

Naast de ondersteuning die de Bibliotheek in eigen huis heeft, zijn er verschillende organisaties in de bibliotheek te vinden die inloopspreekuren verzorgen waar mensen terecht kunnen voor hulp en advies. Sinds oktober is gemeente Barneveld gestart met het spreekuur Inloop Geldvragen dat wekelijks op dinsdag tegelijk met het Sociaal Juridisch Steunpunt plaatsvindt.